Janusz Krasiński - Przełom

Powieść Przełom ukończył Janusz Krasiński tuż przed swoją tragiczną śmiercią w roku 2012. Stanowi ona piąty tom głośnego cyklu, na który składają się powieści: Na stracenie, Twarzą do ściany, Niemoc oraz Przed agonią.

Przełom jest ciągiem dalszym tetralogii. Jej fabuła opowiada o losach Szymona Bolesty w latach 80. XX wieku, zamykając się w momencie odzyskania przez Polskę niepodległości. Centralnym wydarzeniem powieści jest walka prowadzona przez głównego bohatera o ocalenie wyspy na Bugu, która stanowi miejsce wypasu okolicznego bydła, a którą chce zlikwidować miejscowa nomenklatura, mając nadzieję na uzyskanie atrakcyjnych gruntów. Bolesta, niczym Don Kichot i Józef K., błądzi po rozmaitych instytucjach państwowych starając się udaremnić te zakusy. W powieści znajdziemy ciekawy, panoramiczny obraz Polski stanu wojennego, kraju zdegenerowanego już komunizmu, rozdartego między oporem a kolaboracją. Mamy tu również elementy autobiograficzne, quasi-reportażowe, znakomite mini-portrety pisarzy, urzędników i zwykłych mieszkańców Polski „znijaczonej”, bo taki obraz naszego kraju wyłania się z kart Przełomu.

Powieść ta to ostatnie dzieło jednego z najważniejszych polskich pisarzy drugiej połowy XX i początku XXI wieku, a zarazem jest ważną puentą i jakby wygłosem cyklu, który już zapisał się złotymi zgłoskami w dziejach polskiej prozy współczesnej.