Zobacz większe
Studia i szkice historyczne z XVIII i XIX wieku Jerzy Michalski
Nowy produkt
seria ARKANA HISTORII
oprawa twarda ss.852
Książka dofinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
pochodzących z Funduszu Promocji Kultury
312 Przedmioty
Więcej informacji
Jerzy Michalski (1924-2007) był badaczem dziejów politycznych, historii ustroju oraz historii prawa XVIII w., a także dziejów nauki w stuleciach XVIII i XIX. Dzięki rozległej znajomości archiwaliów polskich i zagranicznych (m. in. francuskich, pruskich, austriackich i saskich), kolejne dzieła Profesora stawały się naukowymi wydarzeniami, w istotny i trwały sposób wzbogacając naszą wiedzę. Ogromny autorytet, którym cieszył się w środowisku naukowym, Jerzy Michalski zawdzięczał wielkiej erudycji i przenikliwości badawczej, szerokim horyzontom porównawczym, a także wyjątkowej odpowiedzialności za słowo. Jego dzieła o zakroju syntetycznym to: Z dziejów Towarzystwa Przyjaciół Nauk (1953), fragment dotyczący lat 1795-1862 w Historii Nauki Polskiej (1977), lat 1764-1795 w Historii dyplomacji polskiej (1982), całego XVIII wieku w Historii sejmu polskiego (1984) oraz biografia ostatniego króla - Stanisław August Poniatowski (2009). Był autorem monografii: Studia nad reformą sądownictwa i prawa sądowego w XVIII wieku (1958), Polska wobec wojny o sukcesję bawarską (1964), Schyłek konfederacji barskiej (1970), Rousseau i sarmacki republikanizm (1977), Sarmacki republikanizm w oczach Francuza. Mably i konfederaci barscy (1995). Praca o Rousseau została wydana także po angielsku: Rousseau and Polish Republicanism (2015).
Jerzy Michalski był również autorem licznych i ważnych artykułów naukowych, z których część została zebrana i przedrukowana w dwóch tomach jeszcze za Jego życia (2007). Dalsze udostępniamy Czytelnikom w przedkładanym tu tomie trzecim. Oprócz zagadnień politycznych, społeczno-gospodarczych oraz studiów z dziejów ideologii i myśli politycznej, znajduje się w nim szereg tekstów poświęconych historii prawa epoki stanisławowskiej, dziedziny, w której Jerzy Michalski miał wyjątkową wśród historyków wiedzę. W końcowej partii niniejszego tomu zamieszczono kilka najważniejszych recenzji, stanowiących probierz rangi krytyki naukowej Profesora. Tom kończą uzupełnienia do Jego bibliografii. Przystępna forma i język wielu zamieszczonych tu artykułów sprawiają, że są to teksty dostępne nie tylko dla badaczy XVIII w., ale także dla szerszego grona czytelników zainteresowanych losami Rzeczypospolitej w dramatycznej epoce rozbiorów.
ISBN 978-83-65350-61-9
Spis treści rozdziałów książki Jerzego Michalskiego STUDIA I SZKICE HISTORYCZNE z XVIII i XIX w.
I. ZAGADNIENIA SPOŁECZNO-GOSPODARCZE
1) Sprawa dysydencka a zagadnienia gospodarcze w opinii publicznej w pierwszych latach panowania Stanisława Augusta.
2) Na marginesie tzw, supliki torczyńskiej
3) Sprawa chłopska na sejmie 1773-1775
4) Zagadnienie polityki antycechowej w czasach Stanisława Augusta
5) Miasta polskie w XVIII wieku
6) Rola polityczna mieszczaństwa warszawskiego w okresie Sejmu Czteroletniego
7) Z problematyki odgórnej reformy miejskiej w okresie Rady Nieustającej
8) Problematyka reformy miejskiej w pierwszych latach panowania Stanisława Augusta
9) Pomysły uaktywnienia gospodarki polskiej w pierwszej połowie panowania Stanisława Augusta
II. IDEOLOGIA I MYŚL POLITYCZNA
10) Propaganda konserwatywna w walce z reformą w początkach panowania Stanisława Augusta
11) Tendencje unifikacyjne i centralistyczne w Polsce w drugiej połowie XVIII w.
12) Stanisław Konarski wobec sarmatyzmu i problemu europeizacji Polski
13) Mentalność polityczna konfederatów barskich
14) Z problematyki republikańskiego nurtu w polskiej reformatorskiej myśli politycznej w XVIII wieku
III. SYTUACJA MIĘDZYNARODOWA I POLITYKA WEWNĘTRZNA
15) Mably o położeniu Polski
16) Duc de Lauzun i próba zbliżenia francusko-rosyjskiego
17) Problematyka polskiej elity politycznej XVIII wieku
18) Położenie międzynarodowe Polski w dobie Konstytucji 3 Maja
19) Sługa dwóch panów. Chrystiana Wilhelma Friesego dziennik dla Mikołaja Repnina i raporty dla Jacka Ogrodzkiego z lat 1765-1767
20) Od wrogości do przyjaźni: Czartoryscy wobec Karola Radziwiłła ,,Panie Kochanku"
21) O zmianę rosyjskiego ambasadora w Warszawie (zabiegi magnackiej opozycji w latach 1775-1776)
21) Sprawa zwrotu ponadtraktatowych nabytków austriackich i pruskich po pierwszym rozbiorze
IV. WOKÓŁ SEJMU 1776 ROKU
22) Rzekoma próba oderwania Wielkiego Księstwa Litewskiego od Rzeczypospolitej po I rozbiorze
23) Sprawa wyboru posłów dysydentów na sejm 1776 roku
24) Publicystyka i parapublicystyka doby sejmu 1776 roku
25) Wokół powrotu Karola Radziwiłła z emigracji pobarskiej
26) Początki opozycyjnej działalności Franciszka Ksawerego Branickiego
27) Konflikt między kuzynami (Stanisław August i Adam Kazimierz Czartoryski w latach 1775-1776)
V. PRAWO
28) Problem "ius agratiandi" i kary śmierci w Polsce w latach siedemdziesiątych XVIII w.
29) Konstytucja 3 Maja
30) Francuski głos o projekcie Mably'ego reformy ustroju Polski
31) Zagadnienia reformy sądownictwa i prawa sądowego w początkach panowania Stanisława Augusta
32) Problematyka reformy sądownictwa i prawa sądowego w okresie sejmu delegacyjnego lat 1767-1768
VI. HISTORIOGRAFIA, NAUKA, LUDZIE
33) Andrzej Zamoyski
34) Władysław Konopczyński jako badacz czasów stanisławowskich
35) Cudzoziemcy w Polskim Słowniku Biograficznym
36) Działalność Lindego na tle ówczesnego życia kulturalnego
37) Krótki zarys historii Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (1800-1832)
38) O źródłach poglądów na Stanisława Augusta
39) ,,Interes poznawczy i cel społeczny (o Józefie Feldmanie 1899-1946)
40) Emanuel Mateusz Rostworowski jako badacz czasów stanisławowskich
41) Stanisław August Poniatowski (1732-1798)
42) Władysław Konopczyński jako badacz ustroju Polski
VII. RECENZJE I POLEMIKI NAUKOWE
43) Jerzy Wojtowicz "Mieszczaństwo pomorskie w epoce Oświecenia", [w:] "Szkice z dziejów Pomorza", red. G. Labuda, t. 2: "Pomorze nowożytne", red. G. Labuda i S. Hoszowski, Warszawa 1959, s. 350-388
44) W odpowiedzi Jerzemu Michalskiemu
45) Lis prof. dra. Jerzego Michalskiego
46) Klejnot i bariery społeczne (na marginesie książki Jerzego Jedlickiego, "Klejnot i bariery społeczne", Warszawa 1968)
47) Oświeceniowe konfrontacje
48) Daniel Beavois: "Lumieres et societe en Europe de l'Est. L'universite de Vilna et les ecoles polonaises de l'empire russe (1803-1832), Lille - Paris 1977, ss. 912
49) Daniel Beavois: Społeczeństwo w potrzasku
50) Odpowiedź profesorowi Danielowi Beavois
51) Jerzy Dygdała, Życie polityczne Prus Królewskich u schyłku ich związku z Rzecząpospolitą w XVIII wieku, Warszawa 1984, PWN, ss. 262 (Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu, rocz. 81, zesz. 3)
Wykaz skrótów
Bibliografia publikacji Jerzego Michalskiego od roku 1994
Indeks osób
ss. 851
O Wydawnictwie
ARCANA sp. z o.o. powstała w 1994 roku w Krakowie. Zajmuje się działalnością wydawniczą, jest również wydawcą dwumiesięcznika ARCANA. Celem było ponowne stworzenie solidnej podstawy dla tradycyjnych religijnych i politycznych wartości we współczesnej kulturze, jak również odbudowa intelektualnych podwalin polskiego konserwatyzmu. Przez 27 lat swej obecności Wydawnictwo ARCANA zdołało osiągnąć wyróżniającą pozycję w polskim krajobrazie kulturalnym. Od 1995 roku ukazuje się dwumiesięcznik "ARCANA", a recenzje dotyczące pisma pojawiają się regularnie w najbardziej wpływowych polskich środkach przekazu. Wśród autorów są nie tylko najlepsi polscy intelektualiści konserwatywni, ale także wybitni zagraniczni pisarze i myśliciele.
Życzę Wam radości z owoców pracy podejmowanej w walce o Polskę "wierną swej religii i polityczno-kulturowej tradycji". Idźcie tą drogą śmiało...
Jan Paweł II
List do redakcji "Arcanów"
30 VII 1997
